Conrad Festival 2013 - program filmowy
CONRAD FESTIVAL 2013 - program filmowy
22-27 października 2013
Rozpoczynający się 21 października Festiwal Conrada to nie tylko literatura. To także towarzyszący spotkaniom z pisarzami, bogaty i zróżnicowany program filmowy.
W tym roku, podobnie jak w poprzednich, Kino Pod Baranami przedstawi program filmowy Festiwalu Conrada - przegląd twórczości braci Quay, pokazy dwóch znakomitych irańskich filmów w reżyserii Asghara Farhadiego - nagrodzonego Oscarem Rozstania i najnowszej produkcji - Przeszłość - oraz Literackie Baranki Dzieciom, specjalne festiwalowe pasmo filmowe dla najmłodszych, w ramach którego pokazany zostanie Pinokio i Plastusiowy pamiętnik. Wszystkim kinomanom przypominamy, że bracia Quay pojawią się w Krakowie i być może obejrzą swoje filmy razem z festiwalową publicznością. Na pewno spotkacie ich na pokazie Stroiciela trzęsień ziemi w piątek (25 października, godz. 21.30) - zanim rozpocznie się projekcja, wprowadzą widzów w klimat swojego kina. Na otwarte dla publiczności spotkanie z braćmi Quay zapraszamy natomiast w piątek (25 października) o godz. 18.30. Poprowadzą je: Agnieszka Taborska i Marcin Giżycki.
PRZEGLĄD TWÓRCZOŚCI FILMOWEJ BRACI QUAY NA FESTIWALU CONRADA
Wybitni twórcy animacji lalkowych, reżyserzy, graficy i scenografowie. Oprócz animacji zrealizowali dwa pełnometrażowe filmy aktorskie (Instytut Benjamenta, 1995; Stroiciel trzęsień ziemi, 2006) oraz kilka filmów baletowych. Inspiracje czerpią z literatury (prozy Brunona Schulza, Roberta Walsera, Franza Kafki, Konrada Bayera, Raymonda Roussela, Stanisława Lema), sztuki (art brut, dwudziestowiecznych awangard) i muzyki (Lecha Jankowskiego, Karlheinza Stockhausena, Krzysztofa Pendereckiego i Witolda Lutosławskiego). Duży wpływ wywarła na nich polska szkoła plakatu, a także filmowa twórczość Waleriana Borowczyka i Kona Ichikawy.
22 października, wtorek
21.30 PRZEGLĄD TWÓRCZOŚCI FILMOWEJ BRACI QUAY 1
(czas trwania pokazu: 59’)
GABINET JANA ŠVANKMAJERA | THE CABINET OF JAN ŠVANKMAJER
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1984, 14'
ULICA KROKODYLI | THE STREET OF CROCODILES
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1986, 21'
PRÓBY DO WYMARŁYCH ANATOMII | REHEARSALS FOR EXTINCT ANATOMIES
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1987, 14'
STILLE NACHT I: DRAMOLET | STILLE NACHT I: DRAMOLET
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1988, 1’
STILLE NACHT II: CZY WCIĄŻ JESTEŚMY MAŁŻEŃSTWEM?
| STILLE NACHT II: ARE WE STILL MARRIED?
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1991, 3'
STILLE NACHT III: OPOWIEŚCI Z WIEDEŃSKICH LASÓW
| STILLE NACHT III: TALES FROM VIENNA WOODS
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1992, 3'
STILLE NACHT IV: CAN'T GO WRONG WITHOUT YOU
| STILLE NACHT IV: CAN'T GO WRONG WITHOUT YOU
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1993, 3'
23 października, środa
21.30 PRZEGLĄD TWÓRCZOŚCI FILMOWEJ BRACI QUAY 2
(czas trwania pokazu: 83’)
GRZEBIEŃ | THE COMB
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1990, 17'
IN ABSENTIA | IN ABSENTIA
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 2000, 20'
MASKA | MASKA
reż. bracia Quay, Polska/Wielka Brytania 2010, 23'
INWENTORIUM ŚLADÓW I INVENTORIUM OF TRACES
reż. bracia Quay, Polska 2009, 23'
25 października, piątek
21.30 STROICIEL TRZĘSIEŃ ZIEMI | THE PIANO TUNER OF EARTHQUAKES
reż. bracia Quay, Wielka Brytania/Niemcy/Francja 2005, 99’
- wprowadzenie przed filmem: bracia Quay
26 października, sobota
21.30 INSTYTUT BENJAMENTA | INSTITUTE BENJAMENTA
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1995, 104’
BILETY: 10 zł
Karnet (4 seanse): 28 zł
BARANKI DZIECIOM NA FESTIWALU CONRADA
26 października, sobota
10.30 LITERACKIE BARANKI DZIECIOM
PINOKIO | PINOCCHIO
reż. Enzo D’Alò, Włochy/Francja/Belgia/Luksemburg 2012, 84’
- po seansie: zajęcia plastyczne dla dzieci
BILETY: 10 zł
27 października, niedziela
11.00 LITERACKIE BARANKI DZIECIOM
PLASTUSIOWY PAMIĘTNIK | PLASTUSIOWY PAMIĘTNIK
reż. Zofia Ołdak, Polska 1980, 45'
- po seansie: kreatywne warsztaty książkowe ze Sztukolotnią
BILETY: 10 zł
KINO IRAŃSKIE NA FESTIWALU CONRADA
21 października, poniedziałek
21.30 ROZSTANIE | JODAEIYE NADER AZ SIMIN
reż. Asghar Farhadi, Iran 2011, 123'
- wprowadzenie przed filmem: Mostafa Zamaninija
BILETY: 12 zł
22 października, wtorek
19.00 PRZESZŁOŚĆ | LE PASSÉ
reż. Asghar Farhadi, Francja 2013, 130'
- wprowadzenie przed filmem: Mostafa Zamaninija
BILETY: 12 zł
Mostafa Zamaninija (ur. 1957) - dobrze znany pisarz irański. Opublikował szereg książek, zarówno fikcjonalnych, jak niefikcjonalnych. Jego praca akademicka była poświęcona zagadnieniom historii i kultury, w tym pracom nad literaturą, historią i kinem irańskim. Publikował poezję, powieści, scenariusze i eseje. Kilka spośród jego prac zostało zakazanych w Iranie. Jego dwutomowa praca Farahan, An Ancient Land stała się punktem odniesienia dla historyków badających literaturę, historię i kulturę Persji. Zamaninija był obiektem prześladowań, krótkich aresztowań oraz cenzury ze strony władz irańskich począwszy od lat 80., ze szczególnym nasileniem po wyborach prezydenckich w 2009. W tym czasie napisał list otwarty do rządu, w którym poddał krytyce cenzurę oraz traktowanie tzw. Ruchu Zielonych.
O FILMACH:
GABINET JANA ŠVANKMAJERA | THE CABINET OF JAN ŠVANKMAJER
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1984, 14'
Jan Švankmajer to czeski reżyser filmowy, alchemik surrealizmu, mistrz animacji poklatkowej. Quayowie chętnie przyznają się do jego wpływu na ich twórczość. Tytułowy bohater to ożywiona, lalkowa wersja Bibliotekarza, jednego z najbardziej znanych portretów Arcimbolda.
GRZEBIEŃ | THE COMB
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1990, 17'
Grzebień to pierwsza przymiarka braci Quay do Jakoba von Guntena autorstwa Roberta Walsera. Podkreślili w niej podstawowy, bajkowy schemat relacji między głównymi bohaterami powieści Walsera - Jakubem-księciem, Lisą-śpiącą królewną i Johannesem Benjamenta. Na ścieżce dźwiękowej, oprócz muzyki Lecha Janowskiego, słychać szeptaną, wielojęzyczną „narrację” Witolda Szejbala.
IN ABSENTIA | IN ABSENTIA
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 2000, 20'
Film powstał do muzyki wybitnego XX-wiecznego kompozytora awangardowego Karlheinza Stockhausena. Kompozycja, którą słychać w filmie, to Zwei Paare (napisana w 1991 roku do opery Freitag). Główną bohaterką In Absentia jest Emma Hauck (1878–1920), pacjentka szpitala psychiatrycznego w Heidelbergu. Quayowie zetknęli się z jej listami w kolekcji Hansa Prinzhorna. W listach do męża Hauck pisała obsesyjnie, gęsto, jedno na drugim, pojedyncze zdanie - „Herzenschatzi komm” („Kochanie, przyjdź”).
INSTYTUT BENJAMENTA | INSTITUTE BENJAMENTA
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1995, 104’
Pierwszy pełnometrażowy film braci Quay. Jakob przybywa do szkoły dla służących, prowadzonej przez rodzeństwo Johannesa i Lisę Benjamenta. Edukacja w instytucie polega na ciągłym powtarzaniu absurdalnych gestów i formuł, służącym przekształceniu uczniów w dobrze nastrojone automaty. Obecność Jakoba widocznie wpływa na Lisę, stopniowo wytrącając ją z równowagi.
INWENTORIUM ŚLADÓW I INVENTORIUM OF TRACES
reż. bracia Quay, Polska 2009, 23'
Inwentorium śladów to dokument z elementami animacji zrealizowany w hołdzie Janowi Potockiemu (1761-1815), autorowi Rękopisu znalezionego w Saragossie. Zdjęcia powstały na zamku książąt Lubomirskich i Potockich w Łańcucie.
MASKA | MASKA
reż. bracia Quay, Polska/Wielka Brytania 2010, 23'
W związku z projektem Polska! Year Instytut Kultury Polskiej w Londynie i Instytut Adama Mickiewicza zaproponowały braciom Quay ekranizację jednej z Bajek robotów Stanisława Lema. Quayowie sięgnęli po amerykańskie wydanie cyklu, gdzie znaleźli Maskę, włączoną do zbioru wraz z kilkoma dodatkowymi opowiadaniami. Historia Duenny (morderczej kobiety-cyborga, która dużo wyraźniej niż Terminatrix przypominała skomplikowany osiemnastowieczny automat) zainteresowała ich bardziej niż właściwe Bajki.
PINOKIO | PINOCCHIO
reż. Enzo D’Alò, Włochy/Francja/Belgia/Luksemburg 2012, 84’
Wspaniała, pełna humoru i kolorów ponadczasowa historia dla całej rodziny, która oczaruje i rozbawi widzów w każdym wieku. Fantastyczna, iskrząca się kolorami adaptacja książki Carla Collodiego trzyma się bardzo blisko oryginału, z sympatią i zrozumieniem śledząc przemianę Pinokia z nieznośnego, choć pełnego wdzięku pajacyka w przemiłego chłopca z sercem na dłoni. Mimo że wszyscy znamy historię Pinokia, dynamiczna narracja Enzo D'Alò wciąga widzów w każdym wieku w nową podróż wypełnioną wspaniałymi obrazami, niezapomnianą muzyką i mnóstwem serca
PLASTUSIOWY PAMIĘTNIK | PLASTUSIOWY PAMIĘTNIK
reż. Zofia Ołdak, Polska 1980, 45'
Plastusiowy pamiętnik to doskonale wszystkim znana lektura szkolna, w której mały ludzik z plasteliny uczestniczy wraz z dziećmi w pierwszych szkolnych doświadczeniach i wzruszeniach. Z Tosią i jej klasą przeżywa przeróżne perypetie, a także poznaje prawa i obowiązki ucznia.
Warsztaty artystyczne Sztukolotnia to oryginalne zajęcia dla dzieci inspirowane wybranymi problemami zaczerpniętymi z kultury. Eksperymentując, maluchy dokonują ważnych odkryć, rozwijają wyobraźnię i poznają świat sztuki i techniki.
PRÓBY DO WYMARŁYCH ANATOMII | REHEARSALS FOR EXTINCT ANATOMIES
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1987, 14'
Jeden z najniezwyklejszych filmów braci Quay, pierwszy nakręcony wyłącznie w czerni i bieli. Sami Quayowie określili go jako „prywatny dokument o linii prostej, która cieknie, toczy się i zmiękcza dzięki [zmianom] ostrości”. Główną lalkę, z uporem pocierającą narośl na czole, zainspirował plakat Franciszka Starowieyskiego (ten sam, który pojawia się na drzwiach w otwierającym ujęciu Ulicy Krokodyli) oraz makabryczne XVIII-wieczne preparaty anatomiczne Honoré Fragonarda, kuzyna malarza Jeana-Honoré Fragonarda.
PRZESZŁOŚĆ | LE PASSÉ
reż. Asghar Farhadi, Francja 2013, 130'
Cztery lata po rozpadzie związku Ahmad przyjeżdża do swojej byłej żony, by podpisać papiery rozwodowe. Na miejscu przekonuje się, że życie jego eks nie jest tak kolorowe, jak mówiła. Przeszłość to poruszający dramat psychologiczny, skonstruowany z precyzją najlepszego thrillera. Jedno z największych odkryć ostatniej edycji Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Cannes. W rolach głównych - uhonorowana w Cannes nagrodą dla najlepszej aktorki Bérénice Bejo (Artysta) oraz Tahar Rahim, laureat Europejskiej Nagrody Filmowej i Cezara za rolę w Proroku.
ROZSTANIE | JODAEIYE NADER AZ SIMIN
reż. Asghar Farhadi, Iran 2011, 123'
Okrzyknięte przez światową krytykę arcydziełem i nagrodzone Oscarem w kategorii Najlepszy Film Nieanglojęzyczny, a także Złotym Niedźwiedziem na festiwalu w Berlinie za najlepszy film. Rozstanie, w reżyserii twórcy głośnego Co wiesz o Elly?, to opowieść o dwóch rodzinach, których losy w dramatyczny sposób splatają się ze sobą. Film w doskonały sposób łączy elementy thrillera i dramatu psychologicznego, trzymając w napięciu do nieoczekiwanego finału.
STILLE NACHT I: DRAMOLET | STILLE NACHT I: DRAMOLET
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1988, 1’
Dramolet dedykowany jest Robertowi Walserowi, jednej z literackich fascynacji braci Quay (do jego twórczości nawiążą później m.in. w Grzebieniu, Opowieściach z lasku wiedeńskiego i Instytucie Benjamenta). Dramolet zamówiła stacja MTV, jako część cyklu MTV Art Break, pokazywanego pomiędzy teledyskami. Ścieżka dźwiękowa to muzyka znaleziona - trzeszczące nagranie z Radia Moskwa, które dla braci stało się La Vox de Drohobycz, utworem w wykonaniu orkiestry dziecięcej z gimnazjum Blatta (gdzie Schulz dorywczo uczył rysunku) pod batutą Izydora Hoffmana.
STILLE NACHT II: CZY WCIĄŻ JESTEŚMY MAŁŻEŃSTWEM?
| STILLE NACHT II: ARE WE STILL MARRIED?
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1991, 3'
Jest stolik, jest buteleczka, jest biały, wyleniały królik, są zamknięte drzwi. Jest dziewczynka, która na przemian rozciąga się i kurczy do sennego rytmu „Are We Still Married” grupy His Name Is Alive. Coś napiera od zewnątrz, chce wejść do środka, sękata dłoń puka w szybkę (być może trafiła tutaj z Grzebienia). Warren Defevner, założyciel zespołu, zwrócił się do braci Quay o zgodę na wykorzystanie fragmentów Ulicy Krokodyli jako ilustracji do jednej z piosenek. Quayowie odmówili, ale muzyka zespołu na tyle ich urzekła, że zrealizowali całkiem nowy film. To jak teledysk zrealizowany przez Maxa Ernsta - pisano o Are We Still Married. Bracia Quay wciągnęli film do cyklu Stille Nacht, twierdząc, że toczy się przezeń ten sam „czarny nurt” co przez pozostałe.
STILLE NACHT III: OPOWIEŚCI Z WIEDEŃSKICH LASÓW
| STILLE NACHT III: TALES FROM VIENNA WOODS
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1992, 3'
W gwarze łowieckiej „myłkus” to jeleń z nieprawidłowo rozwiniętym porożem. Jedną z przyczyn takiej deformacji może być postrzał w jądro. W pierwszych ujęciach Tales From Vienna Woods pojawia się niesymetryczne, wykręcone poroże z wpisanym weń zdaniem „w śmierci rozkwitłem”. Film, w sennym przekształceniu, odtwarza moment postrzału - „jeleniem” jest stolik z czaszką w miejscu głowy i szyszkami w miejscu jąder (podobny stolik - ten sam? - pojawił się przez chwilę w Are We Still Married, z kolei kula na długiej łyżeczce wygląda jak tabletka z Dramoletu). Swoistą mistrzynią ceremonii jest odcięta ręka, jeden z ulubionych motywów surrealistów.
STILLE NACHT IV: CAN'T GO WRONG WITHOUT YOU
| STILLE NACHT IV: CAN'T GO WRONG WITHOUT YOU
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1993, 3'
Kontynuacja Are We Still Married, drugi film do piosenki zespołu His Name Is Alive. Ten sam trójkąt (dziewczynka, królik i demoniczna postać za drzwiami) w nieco bardziej rozbudowanej inscenizacji. Scenografia (schody, cienie, krzywizny, nagłe załamania perspektywy) odsyła tyleż do niemieckiego ekspresjonizmu filmowego, co do smolistych grafik Piranesiego z cyklu „Więzienia wyobraźni”. Całą akcję (podobnie jak w Ulicy Krokodyli) uruchamia spadająca kropla - tu: kropla krwi z przeciętego palca dziewczynki.
STROICIEL TRZĘSIEŃ ZIEMI | THE PIANO TUNER OF EARTHQUAKES
reż. bracia Quay, Wielka Brytania/Niemcy/Francja 2005, 99’
Demoniczny doktor Droz (noszący nazwisko XVIII-wiecznego zegarmistrza i konstruktora ludzkich automatów, Pierre’a Jaquet-Droza) porywa śpiewaczkę operową Malvinę. W jakiś czas później zaprasza na swoją wyspę stroiciela fortepianów Felisberta, aby ten nastroił siedem automatów zaprojektowanych przez Droza. Felisberto spotyka tam Malvinę, którą próbuje uratować.
ULICA KROKODYLI | THE STREET OF CROCODILES
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1986, 21'
Ulica Krokodyli to prawdopodobnie najbardziej znana animacja braci Quay. Terry Gilliam umieścił ją na prywatnej liście najlepszych animacji wszechczasów. Peter Greenaway napisał entuzjastyczną recenzję (przeczytajcie książkę, zobaczcie film), a anonimowy komentator z IMDb zalecał: jeśli mielibyście w życiu zobaczyć tylko jeden film Quayów, niech to będzie ten!!!
O FESTIWALU:
Festiwal Conrada to jedno z najważniejszych w Europie wydarzeń poświęconych literaturze, wspólne przedsięwzięcie Miasta Kraków, Krakowskiego Biura Festiwalowego i Fundacji Tygodnika Powszechnego. Przez blisko tydzień w Krakowie goszczą najwybitniejsze osobistości światowej literatury, a wydarzeniom literackim towarzyszą pokazy filmów związanych z literaturą, wystawy, koncerty oraz wykłady, stanowiące dla prezentowanych twórców lub dzieł literackich dodatkowe, pozaliterackie konteksty.
Tegoroczny Festiwal Conrada rozpocznie się 21 października i potrwa tydzień (do niedzieli, 27 października). Hasło przewodnie wydarzenia brzmi: Medium doskonałe. Wśród potwierdzonych gości są m.in.: Åsa Larsson - jedna z najpopularniejszych i najczęściej tłumaczonych szwedzkich autorek powieści kryminalnych, marokański pisarz Tahar Ben Jelloun - laureat m.in. Nagrody Goncourtów, Agnieszka Taborska - pisarka, romanistka i historyczka sztuki, W.J.T. Mitchell - jedna z najważniejszych postaci współczesnej amerykańskiej humanistyki, Bracia Quay - wybitni twórcy filmowych animacji, reżyserzy i scenografowie, Claudio Magris - triesteński eseista i prozaik, podróżnik i kronikarz duchowej historii Europy środkowej, Anne Applebaum - amerykańska pisarka i dziennikarka, która w swych książkach portretuje historyczne oblicze Europy Wschodniej, prozaik Szczepan Twardoch oraz Ireneusz Kania - genialny multilingwista i tłumacz, który przygotował nowy przekład wierszy Konstandinosa Kawafisa. Festiwal otworzy wystawa grafik, kolaży i ilustracji Maksa Ernsta.
Pełny program festiwalu: www.conradfestival.pl
Strona Conrad Festival na portalu Facebook: www.facebook.com/ConradFestival
ORGANIZATORZY:
PATRON PROGRAMU FILMOWEGO:
22-27 października 2013
Rozpoczynający się 21 października Festiwal Conrada to nie tylko literatura. To także towarzyszący spotkaniom z pisarzami, bogaty i zróżnicowany program filmowy.
W tym roku, podobnie jak w poprzednich, Kino Pod Baranami przedstawi program filmowy Festiwalu Conrada - przegląd twórczości braci Quay, pokazy dwóch znakomitych irańskich filmów w reżyserii Asghara Farhadiego - nagrodzonego Oscarem Rozstania i najnowszej produkcji - Przeszłość - oraz Literackie Baranki Dzieciom, specjalne festiwalowe pasmo filmowe dla najmłodszych, w ramach którego pokazany zostanie Pinokio i Plastusiowy pamiętnik. Wszystkim kinomanom przypominamy, że bracia Quay pojawią się w Krakowie i być może obejrzą swoje filmy razem z festiwalową publicznością. Na pewno spotkacie ich na pokazie Stroiciela trzęsień ziemi w piątek (25 października, godz. 21.30) - zanim rozpocznie się projekcja, wprowadzą widzów w klimat swojego kina. Na otwarte dla publiczności spotkanie z braćmi Quay zapraszamy natomiast w piątek (25 października) o godz. 18.30. Poprowadzą je: Agnieszka Taborska i Marcin Giżycki.
PRZEGLĄD TWÓRCZOŚCI FILMOWEJ BRACI QUAY NA FESTIWALU CONRADA
Wybitni twórcy animacji lalkowych, reżyserzy, graficy i scenografowie. Oprócz animacji zrealizowali dwa pełnometrażowe filmy aktorskie (Instytut Benjamenta, 1995; Stroiciel trzęsień ziemi, 2006) oraz kilka filmów baletowych. Inspiracje czerpią z literatury (prozy Brunona Schulza, Roberta Walsera, Franza Kafki, Konrada Bayera, Raymonda Roussela, Stanisława Lema), sztuki (art brut, dwudziestowiecznych awangard) i muzyki (Lecha Jankowskiego, Karlheinza Stockhausena, Krzysztofa Pendereckiego i Witolda Lutosławskiego). Duży wpływ wywarła na nich polska szkoła plakatu, a także filmowa twórczość Waleriana Borowczyka i Kona Ichikawy.
22 października, wtorek
21.30 PRZEGLĄD TWÓRCZOŚCI FILMOWEJ BRACI QUAY 1
(czas trwania pokazu: 59’)
GABINET JANA ŠVANKMAJERA | THE CABINET OF JAN ŠVANKMAJER
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1984, 14'
ULICA KROKODYLI | THE STREET OF CROCODILES
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1986, 21'
PRÓBY DO WYMARŁYCH ANATOMII | REHEARSALS FOR EXTINCT ANATOMIES
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1987, 14'
STILLE NACHT I: DRAMOLET | STILLE NACHT I: DRAMOLET
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1988, 1’
STILLE NACHT II: CZY WCIĄŻ JESTEŚMY MAŁŻEŃSTWEM?
| STILLE NACHT II: ARE WE STILL MARRIED?
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1991, 3'
STILLE NACHT III: OPOWIEŚCI Z WIEDEŃSKICH LASÓW
| STILLE NACHT III: TALES FROM VIENNA WOODS
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1992, 3'
STILLE NACHT IV: CAN'T GO WRONG WITHOUT YOU
| STILLE NACHT IV: CAN'T GO WRONG WITHOUT YOU
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1993, 3'
23 października, środa
21.30 PRZEGLĄD TWÓRCZOŚCI FILMOWEJ BRACI QUAY 2
(czas trwania pokazu: 83’)
GRZEBIEŃ | THE COMB
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1990, 17'
IN ABSENTIA | IN ABSENTIA
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 2000, 20'
MASKA | MASKA
reż. bracia Quay, Polska/Wielka Brytania 2010, 23'
INWENTORIUM ŚLADÓW I INVENTORIUM OF TRACES
reż. bracia Quay, Polska 2009, 23'
25 października, piątek
21.30 STROICIEL TRZĘSIEŃ ZIEMI | THE PIANO TUNER OF EARTHQUAKES
reż. bracia Quay, Wielka Brytania/Niemcy/Francja 2005, 99’
- wprowadzenie przed filmem: bracia Quay
26 października, sobota
21.30 INSTYTUT BENJAMENTA | INSTITUTE BENJAMENTA
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1995, 104’
BILETY: 10 zł
Karnet (4 seanse): 28 zł
BARANKI DZIECIOM NA FESTIWALU CONRADA
26 października, sobota
10.30 LITERACKIE BARANKI DZIECIOM
PINOKIO | PINOCCHIO
reż. Enzo D’Alò, Włochy/Francja/Belgia/Luksemburg 2012, 84’
- po seansie: zajęcia plastyczne dla dzieci
BILETY: 10 zł
27 października, niedziela
11.00 LITERACKIE BARANKI DZIECIOM
PLASTUSIOWY PAMIĘTNIK | PLASTUSIOWY PAMIĘTNIK
reż. Zofia Ołdak, Polska 1980, 45'
- po seansie: kreatywne warsztaty książkowe ze Sztukolotnią
BILETY: 10 zł
KINO IRAŃSKIE NA FESTIWALU CONRADA
21 października, poniedziałek
21.30 ROZSTANIE | JODAEIYE NADER AZ SIMIN
reż. Asghar Farhadi, Iran 2011, 123'
- wprowadzenie przed filmem: Mostafa Zamaninija
BILETY: 12 zł
22 października, wtorek
19.00 PRZESZŁOŚĆ | LE PASSÉ
reż. Asghar Farhadi, Francja 2013, 130'
- wprowadzenie przed filmem: Mostafa Zamaninija
BILETY: 12 zł
Mostafa Zamaninija (ur. 1957) - dobrze znany pisarz irański. Opublikował szereg książek, zarówno fikcjonalnych, jak niefikcjonalnych. Jego praca akademicka była poświęcona zagadnieniom historii i kultury, w tym pracom nad literaturą, historią i kinem irańskim. Publikował poezję, powieści, scenariusze i eseje. Kilka spośród jego prac zostało zakazanych w Iranie. Jego dwutomowa praca Farahan, An Ancient Land stała się punktem odniesienia dla historyków badających literaturę, historię i kulturę Persji. Zamaninija był obiektem prześladowań, krótkich aresztowań oraz cenzury ze strony władz irańskich począwszy od lat 80., ze szczególnym nasileniem po wyborach prezydenckich w 2009. W tym czasie napisał list otwarty do rządu, w którym poddał krytyce cenzurę oraz traktowanie tzw. Ruchu Zielonych.
O FILMACH:
GABINET JANA ŠVANKMAJERA | THE CABINET OF JAN ŠVANKMAJER
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1984, 14'
Jan Švankmajer to czeski reżyser filmowy, alchemik surrealizmu, mistrz animacji poklatkowej. Quayowie chętnie przyznają się do jego wpływu na ich twórczość. Tytułowy bohater to ożywiona, lalkowa wersja Bibliotekarza, jednego z najbardziej znanych portretów Arcimbolda.
GRZEBIEŃ | THE COMB
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1990, 17'
Grzebień to pierwsza przymiarka braci Quay do Jakoba von Guntena autorstwa Roberta Walsera. Podkreślili w niej podstawowy, bajkowy schemat relacji między głównymi bohaterami powieści Walsera - Jakubem-księciem, Lisą-śpiącą królewną i Johannesem Benjamenta. Na ścieżce dźwiękowej, oprócz muzyki Lecha Janowskiego, słychać szeptaną, wielojęzyczną „narrację” Witolda Szejbala.
IN ABSENTIA | IN ABSENTIA
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 2000, 20'
Film powstał do muzyki wybitnego XX-wiecznego kompozytora awangardowego Karlheinza Stockhausena. Kompozycja, którą słychać w filmie, to Zwei Paare (napisana w 1991 roku do opery Freitag). Główną bohaterką In Absentia jest Emma Hauck (1878–1920), pacjentka szpitala psychiatrycznego w Heidelbergu. Quayowie zetknęli się z jej listami w kolekcji Hansa Prinzhorna. W listach do męża Hauck pisała obsesyjnie, gęsto, jedno na drugim, pojedyncze zdanie - „Herzenschatzi komm” („Kochanie, przyjdź”).
INSTYTUT BENJAMENTA | INSTITUTE BENJAMENTA
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1995, 104’
Pierwszy pełnometrażowy film braci Quay. Jakob przybywa do szkoły dla służących, prowadzonej przez rodzeństwo Johannesa i Lisę Benjamenta. Edukacja w instytucie polega na ciągłym powtarzaniu absurdalnych gestów i formuł, służącym przekształceniu uczniów w dobrze nastrojone automaty. Obecność Jakoba widocznie wpływa na Lisę, stopniowo wytrącając ją z równowagi.
INWENTORIUM ŚLADÓW I INVENTORIUM OF TRACES
reż. bracia Quay, Polska 2009, 23'
Inwentorium śladów to dokument z elementami animacji zrealizowany w hołdzie Janowi Potockiemu (1761-1815), autorowi Rękopisu znalezionego w Saragossie. Zdjęcia powstały na zamku książąt Lubomirskich i Potockich w Łańcucie.
MASKA | MASKA
reż. bracia Quay, Polska/Wielka Brytania 2010, 23'
W związku z projektem Polska! Year Instytut Kultury Polskiej w Londynie i Instytut Adama Mickiewicza zaproponowały braciom Quay ekranizację jednej z Bajek robotów Stanisława Lema. Quayowie sięgnęli po amerykańskie wydanie cyklu, gdzie znaleźli Maskę, włączoną do zbioru wraz z kilkoma dodatkowymi opowiadaniami. Historia Duenny (morderczej kobiety-cyborga, która dużo wyraźniej niż Terminatrix przypominała skomplikowany osiemnastowieczny automat) zainteresowała ich bardziej niż właściwe Bajki.
PINOKIO | PINOCCHIO
reż. Enzo D’Alò, Włochy/Francja/Belgia/Luksemburg 2012, 84’
Wspaniała, pełna humoru i kolorów ponadczasowa historia dla całej rodziny, która oczaruje i rozbawi widzów w każdym wieku. Fantastyczna, iskrząca się kolorami adaptacja książki Carla Collodiego trzyma się bardzo blisko oryginału, z sympatią i zrozumieniem śledząc przemianę Pinokia z nieznośnego, choć pełnego wdzięku pajacyka w przemiłego chłopca z sercem na dłoni. Mimo że wszyscy znamy historię Pinokia, dynamiczna narracja Enzo D'Alò wciąga widzów w każdym wieku w nową podróż wypełnioną wspaniałymi obrazami, niezapomnianą muzyką i mnóstwem serca
PLASTUSIOWY PAMIĘTNIK | PLASTUSIOWY PAMIĘTNIK
reż. Zofia Ołdak, Polska 1980, 45'
Plastusiowy pamiętnik to doskonale wszystkim znana lektura szkolna, w której mały ludzik z plasteliny uczestniczy wraz z dziećmi w pierwszych szkolnych doświadczeniach i wzruszeniach. Z Tosią i jej klasą przeżywa przeróżne perypetie, a także poznaje prawa i obowiązki ucznia.
Warsztaty artystyczne Sztukolotnia to oryginalne zajęcia dla dzieci inspirowane wybranymi problemami zaczerpniętymi z kultury. Eksperymentując, maluchy dokonują ważnych odkryć, rozwijają wyobraźnię i poznają świat sztuki i techniki.
PRÓBY DO WYMARŁYCH ANATOMII | REHEARSALS FOR EXTINCT ANATOMIES
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1987, 14'
Jeden z najniezwyklejszych filmów braci Quay, pierwszy nakręcony wyłącznie w czerni i bieli. Sami Quayowie określili go jako „prywatny dokument o linii prostej, która cieknie, toczy się i zmiękcza dzięki [zmianom] ostrości”. Główną lalkę, z uporem pocierającą narośl na czole, zainspirował plakat Franciszka Starowieyskiego (ten sam, który pojawia się na drzwiach w otwierającym ujęciu Ulicy Krokodyli) oraz makabryczne XVIII-wieczne preparaty anatomiczne Honoré Fragonarda, kuzyna malarza Jeana-Honoré Fragonarda.
PRZESZŁOŚĆ | LE PASSÉ
reż. Asghar Farhadi, Francja 2013, 130'
Cztery lata po rozpadzie związku Ahmad przyjeżdża do swojej byłej żony, by podpisać papiery rozwodowe. Na miejscu przekonuje się, że życie jego eks nie jest tak kolorowe, jak mówiła. Przeszłość to poruszający dramat psychologiczny, skonstruowany z precyzją najlepszego thrillera. Jedno z największych odkryć ostatniej edycji Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Cannes. W rolach głównych - uhonorowana w Cannes nagrodą dla najlepszej aktorki Bérénice Bejo (Artysta) oraz Tahar Rahim, laureat Europejskiej Nagrody Filmowej i Cezara za rolę w Proroku.
ROZSTANIE | JODAEIYE NADER AZ SIMIN
reż. Asghar Farhadi, Iran 2011, 123'
Okrzyknięte przez światową krytykę arcydziełem i nagrodzone Oscarem w kategorii Najlepszy Film Nieanglojęzyczny, a także Złotym Niedźwiedziem na festiwalu w Berlinie za najlepszy film. Rozstanie, w reżyserii twórcy głośnego Co wiesz o Elly?, to opowieść o dwóch rodzinach, których losy w dramatyczny sposób splatają się ze sobą. Film w doskonały sposób łączy elementy thrillera i dramatu psychologicznego, trzymając w napięciu do nieoczekiwanego finału.
STILLE NACHT I: DRAMOLET | STILLE NACHT I: DRAMOLET
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1988, 1’
Dramolet dedykowany jest Robertowi Walserowi, jednej z literackich fascynacji braci Quay (do jego twórczości nawiążą później m.in. w Grzebieniu, Opowieściach z lasku wiedeńskiego i Instytucie Benjamenta). Dramolet zamówiła stacja MTV, jako część cyklu MTV Art Break, pokazywanego pomiędzy teledyskami. Ścieżka dźwiękowa to muzyka znaleziona - trzeszczące nagranie z Radia Moskwa, które dla braci stało się La Vox de Drohobycz, utworem w wykonaniu orkiestry dziecięcej z gimnazjum Blatta (gdzie Schulz dorywczo uczył rysunku) pod batutą Izydora Hoffmana.
STILLE NACHT II: CZY WCIĄŻ JESTEŚMY MAŁŻEŃSTWEM?
| STILLE NACHT II: ARE WE STILL MARRIED?
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1991, 3'
Jest stolik, jest buteleczka, jest biały, wyleniały królik, są zamknięte drzwi. Jest dziewczynka, która na przemian rozciąga się i kurczy do sennego rytmu „Are We Still Married” grupy His Name Is Alive. Coś napiera od zewnątrz, chce wejść do środka, sękata dłoń puka w szybkę (być może trafiła tutaj z Grzebienia). Warren Defevner, założyciel zespołu, zwrócił się do braci Quay o zgodę na wykorzystanie fragmentów Ulicy Krokodyli jako ilustracji do jednej z piosenek. Quayowie odmówili, ale muzyka zespołu na tyle ich urzekła, że zrealizowali całkiem nowy film. To jak teledysk zrealizowany przez Maxa Ernsta - pisano o Are We Still Married. Bracia Quay wciągnęli film do cyklu Stille Nacht, twierdząc, że toczy się przezeń ten sam „czarny nurt” co przez pozostałe.
STILLE NACHT III: OPOWIEŚCI Z WIEDEŃSKICH LASÓW
| STILLE NACHT III: TALES FROM VIENNA WOODS
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1992, 3'
W gwarze łowieckiej „myłkus” to jeleń z nieprawidłowo rozwiniętym porożem. Jedną z przyczyn takiej deformacji może być postrzał w jądro. W pierwszych ujęciach Tales From Vienna Woods pojawia się niesymetryczne, wykręcone poroże z wpisanym weń zdaniem „w śmierci rozkwitłem”. Film, w sennym przekształceniu, odtwarza moment postrzału - „jeleniem” jest stolik z czaszką w miejscu głowy i szyszkami w miejscu jąder (podobny stolik - ten sam? - pojawił się przez chwilę w Are We Still Married, z kolei kula na długiej łyżeczce wygląda jak tabletka z Dramoletu). Swoistą mistrzynią ceremonii jest odcięta ręka, jeden z ulubionych motywów surrealistów.
STILLE NACHT IV: CAN'T GO WRONG WITHOUT YOU
| STILLE NACHT IV: CAN'T GO WRONG WITHOUT YOU
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1993, 3'
Kontynuacja Are We Still Married, drugi film do piosenki zespołu His Name Is Alive. Ten sam trójkąt (dziewczynka, królik i demoniczna postać za drzwiami) w nieco bardziej rozbudowanej inscenizacji. Scenografia (schody, cienie, krzywizny, nagłe załamania perspektywy) odsyła tyleż do niemieckiego ekspresjonizmu filmowego, co do smolistych grafik Piranesiego z cyklu „Więzienia wyobraźni”. Całą akcję (podobnie jak w Ulicy Krokodyli) uruchamia spadająca kropla - tu: kropla krwi z przeciętego palca dziewczynki.
STROICIEL TRZĘSIEŃ ZIEMI | THE PIANO TUNER OF EARTHQUAKES
reż. bracia Quay, Wielka Brytania/Niemcy/Francja 2005, 99’
Demoniczny doktor Droz (noszący nazwisko XVIII-wiecznego zegarmistrza i konstruktora ludzkich automatów, Pierre’a Jaquet-Droza) porywa śpiewaczkę operową Malvinę. W jakiś czas później zaprasza na swoją wyspę stroiciela fortepianów Felisberta, aby ten nastroił siedem automatów zaprojektowanych przez Droza. Felisberto spotyka tam Malvinę, którą próbuje uratować.
ULICA KROKODYLI | THE STREET OF CROCODILES
reż. bracia Quay, Wielka Brytania 1986, 21'
Ulica Krokodyli to prawdopodobnie najbardziej znana animacja braci Quay. Terry Gilliam umieścił ją na prywatnej liście najlepszych animacji wszechczasów. Peter Greenaway napisał entuzjastyczną recenzję (przeczytajcie książkę, zobaczcie film), a anonimowy komentator z IMDb zalecał: jeśli mielibyście w życiu zobaczyć tylko jeden film Quayów, niech to będzie ten!!!
O FESTIWALU:
Festiwal Conrada to jedno z najważniejszych w Europie wydarzeń poświęconych literaturze, wspólne przedsięwzięcie Miasta Kraków, Krakowskiego Biura Festiwalowego i Fundacji Tygodnika Powszechnego. Przez blisko tydzień w Krakowie goszczą najwybitniejsze osobistości światowej literatury, a wydarzeniom literackim towarzyszą pokazy filmów związanych z literaturą, wystawy, koncerty oraz wykłady, stanowiące dla prezentowanych twórców lub dzieł literackich dodatkowe, pozaliterackie konteksty.
Tegoroczny Festiwal Conrada rozpocznie się 21 października i potrwa tydzień (do niedzieli, 27 października). Hasło przewodnie wydarzenia brzmi: Medium doskonałe. Wśród potwierdzonych gości są m.in.: Åsa Larsson - jedna z najpopularniejszych i najczęściej tłumaczonych szwedzkich autorek powieści kryminalnych, marokański pisarz Tahar Ben Jelloun - laureat m.in. Nagrody Goncourtów, Agnieszka Taborska - pisarka, romanistka i historyczka sztuki, W.J.T. Mitchell - jedna z najważniejszych postaci współczesnej amerykańskiej humanistyki, Bracia Quay - wybitni twórcy filmowych animacji, reżyserzy i scenografowie, Claudio Magris - triesteński eseista i prozaik, podróżnik i kronikarz duchowej historii Europy środkowej, Anne Applebaum - amerykańska pisarka i dziennikarka, która w swych książkach portretuje historyczne oblicze Europy Wschodniej, prozaik Szczepan Twardoch oraz Ireneusz Kania - genialny multilingwista i tłumacz, który przygotował nowy przekład wierszy Konstandinosa Kawafisa. Festiwal otworzy wystawa grafik, kolaży i ilustracji Maksa Ernsta.
Pełny program festiwalu: www.conradfestival.pl
Strona Conrad Festival na portalu Facebook: www.facebook.com/ConradFestival
ORGANIZATORZY:
PATRON PROGRAMU FILMOWEGO:
zdjęcia
